ADİL OLMAK ÜZERİNE

İyi ve doğru insan olmak adına bir çok kararlar alırız yaşam boyunca. Daha çok seveceğim, daha az öfkeleneceğim, kin tutmayı bırakacak affetmeyi öğreneceğim, doğayı koruyacağım, her tercihe saygı duyacağım, az konuşacak çok dinleyeceğim vs. vs… Ya adil olmak? Adaletin olmadığı, adil olunmadığı bir yerde iyi ve doğru insan olmaktan ne kadar bahsedebiliriz?

Adalet kavramı neredeyse insanlıkla yaşıt. Her dönemde bunun önemine vurgu yapılmış. Çünkü tarih boyunca da görülmüş ki adaletin olmadığı yerde huzur da olmuyor, sevgi de, saygı da… ve elbette güvende… hepimizin en zayıf noktası, güvende olduğumuzu hissedememek… Güvende olmadığımızı anladığımız an hırçınlaşıyoruz, korkuyoruz. Çoğumuz güvende hissetmek adına para kazanıyor, seviyor ilişkiler kuruyoruz. Güvenin en çok beslendiği yerde adalet. Adaletin tam ve doğru işlediğini bilen bir toplumun bireyleri bu yüzden daha huzurlu ve daha az suça meyilli oluyor. Pascal belki de bu yüzden “adaletin kuvvetli, kuvvetlilerin de adaletli olmaları gerekir” dedi.

Adalet öyle bir kavram ki tarafı yok, azı yok, çoğu yok, yandaşı yok, korkusu yok, sınırı yok, benim adaletim yok. Adalet adalettir ve evrenseldir. Kişiye, zamana, yere göre değişmez. Benim hakkımda adil düşün ama senin hakkının ne olduğuna ben karar vereceğim tavrı bizi ne kadar ileriye götürebilir? Bizleri ne kadar iyi ve doğru insan yapabilir? Bence insan olabilmenin en temel taşı adil olabilmek. Ama demeden, bahane üretmeden doğruyu, dosdoğru görebilmek ve gösterebilmek önemli olan. Korkmadan, acının kinin esiri olmadan, olanı olduğu gibi görebilmek ve anlatabilmek…

Hak yiyerek, birilerinin hakkını gasp ederek belki bugününü kurtaranlar olabilir, peki ya yarın ya yarınlar? Belki çok paralar kazanırlar, hatta zengin bile olurlar. Ya da ben bi şey yapmadım ki diye özgürce dolaşırlar. Herkesi kandırabilir kendilerine göre ikna bile edebilirler. Peki ya adaletten yoksun kişiler, kendilerini de kandırabilecekler mi? Rüyalarında bile o insanlar gelip, bunu bana neden yaptın, demeyecekler mi? Herkese gülücükler dağıtan o yalancı dudaklar kendileriyle kaldıklarında neler söyleyecek kim bilir?

Adil olabilmektir aslolan. Her şeye ve herkese rağmen adil olabilmektir. Bir gün herkese gerekli olabilecek bir erdemdir adalet. Ve o gün geldiğinde kişi kendini gerçekten güvende hissedebilmelidir. 

Ve adalet üzerine birkaç güzel söz…

Adalet, evrenin ruhudur. ÖMER HAYYAM

Adaleti seven bir insan için her yer emindir. EPIKTETOS

Adaletin gecikmesi adaletsizliktir. W. S. LANDOR

Adaletin olmadığı yerde ahlaktan bahsedilemez. MONTAIGNE

Adaletsizliği işleyen, çekenden daha sefildir. EFLATUN

Devletin hazinesi adalettir. KONFUÇYUS

İyi olmak kolaydır, zor olan adil olmaktır. VICTOR HUGO

Zayıf, daima adalet ve eşitlik ister, halbuki bunlar kuvvetlinin umurunda bile değildir. ARISTOTELES